LKB – Kim Bảng, ngày 11/12/2024, trong lòng mỗi người dân đất Việt, quê hương luôn là một phần ký ức thiêng liêng và tự hào, nơi chở che tuổi thơ và lưu giữ những dấu ấn không phai mờ. Với người dân Nam Sách, quê hương không chỉ là mảnh đất để sống, mà còn là nơi gắn liền với bề dày lịch sử và những tên gọi hàm chứa biết bao ý nghĩa, qua từng giai đoạn thăng trầm của đất nước. Hội những người yêu quý mến Làng Kim Bảng xin được ghi lại cảm xúc khi trích lược một số trang sách trong cuốn “Lịch sử Đảng bộ huyện Nam Sách” xuất bản năm 1998. Xin được trân trọng giới thiệu.

Nam Sách – Những tên gọi ghi dấu thời gian

Vùng đất Nam Sách, tựa như một nhân chứng sống động của lịch sử, đã đi qua bao đổi thay mà vẫn giữ nguyên giá trị tinh thần sâu sắc. Từ những ngày đầu trong dòng chảy của lịch sử phong kiến, Nam Sách đã xuất hiện như một địa danh có vai trò trọng yếu.

Người ta từng gọi nơi này là Nam Sách giang, một dòng sông uốn lượn ôm lấy những làng quê trù phú, mang trong mình ý nghĩa về sự kết nối, về dòng chảy bất tận của cuộc sống. Sau đó, qua các triều đại Đinh, Lê, Lý, Trần, Nam Sách mang nhiều tên gọi khác như Nam Sách lộ, Nam Sách thừa tuyên, rồi đến Nam Sách phủ. Mỗi cái tên đều gắn với một thời kỳ, một vị trí chiến lược quan trọng, vừa là cửa ngõ giao thương vừa là trung tâm kinh tế, văn hóa.

Đến thời Gia Long thứ III (1808), Nam Sách được bao gồm trong một đơn vị hành chính lớn, trải dài từ Gia Lương (Bắc Ninh) đến Tiên Lãng (Hải Phòng). Đây là giai đoạn khẳng định vị thế trung tâm của Nam Sách, không chỉ về địa lý mà còn trong quản lý và phát triển khu vực rộng lớn.

Cuốn Lịch sử Đảng bộ huyện Nam Sách, xuất bản 1998

Thăng trầm trong những thay đổi hành chính

Nam Sách đã trải qua không ít những đổi thay về địa giới hành chính, mỗi lần thay đổi lại là một cột mốc đáng nhớ trong lịch sử vùng đất này. Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, đất nước bước vào thời kỳ mới, và Nam Sách cũng không đứng ngoài guồng quay của lịch sử.

• Năm 1947 – 1948, Nam Sách được sáp nhập vào tỉnh Quảng Hồng, một sự điều chỉnh nhằm phù hợp với bối cảnh thời cuộc.
• Từ 1949 – 1955, Nam Sách thuộc tỉnh Quảng Yên, đánh dấu một giai đoạn ngắn ngủi nhưng không kém phần đặc biệt.
• Đến năm 1979, Nam Sách và Thanh Hà hợp nhất thành huyện Nam Thanh, mang ý nghĩa biểu trưng cho sự đoàn kết và phát triển. Nhưng chính mảnh đất này, với bản sắc riêng biệt của mình, đã được trả lại tên gọi Nam Sách vào năm 1997. Đây là dấu mốc để Nam Sách tiếp tục hành trình riêng của mình, không ngừng vươn lên giữa dòng chảy hiện đại.

Trang 8, Lịch sử Đảng bộ huyện Nam Sách, xuất bản 1998 nêu rõ những thay đổi địa danh liên quan tới Nam Sách

Hồn quê chảy trong từng dòng sông

Nam Sách không chỉ được nhắc đến bởi lịch sử thăng trầm mà còn bởi những dòng sông thơ mộng, chở nặng phù sa và những ký ức của bao thế hệ. Sông Kinh Thầy, sông Thái Bình, sông Lai Vu – những dòng sông ấy không chỉ là mạch nguồn của sự sống mà còn là linh hồn của vùng đất này.

Bên dòng Kinh Thầy, người ta đã từng nghe tiếng chèo khua nước mỗi sớm mai, từng chứng kiến những phiên chợ nhộn nhịp bên bến sông, và cả những giấc mơ tuổi thơ của biết bao thế hệ. Sông nước ở Nam Sách không chỉ nuôi dưỡng cây trái, mà còn nuôi dưỡng tâm hồn, tạo nên cái chất hiền hòa, chân thành của con người nơi đây.

Nam Sách hôm nay – Vững bước trên hành trình mới

Ngày nay, Nam Sách không chỉ là một vùng đất lưu giữ lịch sử mà còn là nơi bừng lên sức sống mới. Những con đường thẳng tắp, những ngôi nhà hiện đại, và cả những khu công nghiệp năng động đã và đang thay đổi diện mạo vùng quê này. Nhưng dẫu có đổi thay đến đâu, cái hồn quê, cái tên gọi “Nam Sách” vẫn luôn là niềm tự hào, là gốc rễ vững chắc của mỗi người con nơi đây.

Tự hào Nam Sách – Mảnh đất và con người

Người dân Nam Sách tự hào vì quê hương mình là một phần của dòng chảy lịch sử dân tộc, tự hào vì mỗi tên gọi qua các thời kỳ đều khắc sâu trong trái tim bao thế hệ. “Nam Sách giang”, “Nam Sách phủ” hay “Nam Thanh” – mỗi cái tên là một câu chuyện, một niềm tự hào không thể xóa nhòa.

Nam Sách hôm nay không chỉ là quê hương của những người đang sống, mà còn là nguồn cội, là ký ức, là nơi để mỗi người con xa quê luôn hướng về. Nam Sách – Nơi lịch sử chảy trôi trong từng dòng sông, nơi trái tim quê hương mãi mãi không phai mờ.

HỘI NHỮNG NGƯỜI YÊU QUÝ MẾN LÀNG KIM BẢNG